Sierpień tradycyjnie przeżywany jest jako miesiąc dobrowolnej abstynencji. O istocie życia w trzeźwości w kontekście słów bł. kard. Stefana Wyszyńskiego „Trzeźwość polską racją stanu”, opowiada ks. Jarosław Hybza MIC, dyrektor Licheńskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym w rozmowie z Robertem Adamczykiem z sanktuaryjnego biura prasowego.
RA. Nadużywanie alkoholu w Polsce jest dużym problemem społecznym. Czy może ksiądz przytoczyć dane statystyczne dotyczące tego problemu?
Ks. JH. Badania pokazują, że 80% dorosłych Polaków pije alkohol, czyli zdecydowana większość społeczeństwa. 20% Polaków, zarówno mężczyzn, jak i kobiet, pije alkohol nadmiernie. Możemy zatem powiedzieć, że niemalże 4 miliony obywateli naszego kraju nadużywa alkoholu. Są to bardzo zatrważające dane. Należy także zauważyć, że coraz częściej po alkohol sięgają ludzie młodzi. Typowych alkoholików, którzy potrzebują leczenia w ośrodku zamkniętym, jest w naszym kraju 900 tysięcy.
RA. Dlaczego sierpień jest nazywany miesiącem dobrowolnej abstynencji?
Ks. JH. Sierpień jest nazywany miesiącem trzeźwości od początku lat 80., kiedy to rozpoczęły się strajki w Stoczni Gdańskiej, gdy robotnicy poprosili społeczeństwo, aby zachować trzeźwość w intencji Ojczyzny. Tegorocznym hasłem zaproponowanym przez Konferencję Episkopatu Polski są słowa bł. kard. Stefana Wyszyńskiego „Trzeźwość polską racją stanu”. Inicjatywie przyświecają trzy intencje: odpowiedzialność za swoje życie, troska o bliźnich oraz modlitwa za Ojczyznę. Kard. Wyszyński mawiał, że w każdej polskiej rodzinie powinny być trzy elementy: wiara, miłości i trzeźwość. Jednak musimy mieć świadomość, że coraz więcej osób jest uzależnionych nie tylko od alkoholu, ale także m.in. od telefonów komórkowych czy też od internetu. Myślę tutaj zwłaszcza o młodych ludziach.
RA. Czym jest trzeźwość?Ks. JH. Trzeźwość jest walką z samym sobą, ze swoimi słabościami. Jest to chęć pokazania swojej wolności wewnętrznej. Trzeźwość to podjęcie walki duchowej ze swoimi słabościami, uzależnianiami, aby pokazać właściwą hierarchię wartości, jaką kieruje się w życiu. Coraz więcej jest młodych ludzi, którzy sięgają po alkohol. Jest to ucieczka od różnych problemów, stresów, sytuacji, które w ludzkim ujęciu wydają się nie do rozwiązania. Dlatego człowiek ucieka w używki, nie tylko alkohol, ale także internet, pornografię, narkotyki itd. A gdy raz się na tę drogę wejdzie, bardzo trudno z niej zawrócić. Wówczas okazuje się, że sami nie możemy sobie poradzić z uzależnieniem, które nami owładnęło i potrzebujemy specjalistycznej pomocy.
RA. Jaki jest najlepszy sposób na rozpoczęcie drogi trzeźwego życia, wolnego od uzależnienia?
Zachęcam do podjęcia drogi 12 kroków AA. Jest to swego rodzaju terapia duchowa, która pomaga osobie uzależnionej dojść do normalnego funkcjonowania w rzeczywistości i społeczeństwie. Jest to pewien proces uzdrawiania z tej patologii, którą się wyniosło z rodziny. Program 12 kroków AA jest zestawem zasad i działań, które pomagają osobom uzależnionym od alkoholu w procesie zdrowienia i utrzymania trzeźwości. Program ten jest stosowany na całym świecie i wspiera osoby uzależnione w ich drodze do trzeźwości poprzez regularne spotkania grupowe, czyli mityngi.
RA. W jaki sposób licheńskie Centrum pomaga osobom uzależnionym?
Ks. JH. W naszym Centrum przez cały rok dyżurują specjaliści, którzy świadczą pomoc w sprawach związanych z uzależnieniami od alkoholu, narkotyków i innych używek. Są to psychologowie, doradcy rodzinni oraz wolontariusze, z którymi można się spotkać, porozmawiać, zaczerpnąć fachowej porady. Nasze Centrum zlokalizowane jest przy licheńskiej Golgocie i jest czynne od 8.00 do 18.00 w sezonie pielgrzymkowym (poza sezonem od 8.00 do 16.00). Po przeprowadzonej rozmowie nasi pracownicy pokierują do specjalistycznych ośrodków terapii uzależnień, które rozsiane są na terenie całego kraju, gdyż w naszym Centrum nie prowadzimy terapii, a jedynie udzielamy porad.
RA. Czy w Licheńskim Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym organizowane są rekolekcje o tematyce uzależnieniowej?
Ks. JH. Organizujemy rekolekcje dla anonimowych alkoholików, czyli osób, które wstąpiły do grup AA i pracują w oparciu o 12 kroków ku zwycięstwu. Dzięki temu ci ludzie żyją nadzieją, że może być lepiej, że mogą żyć w trzeźwości. Organizujemy także rekolekcje dla DDA (dorosłe dzieci alkoholików) oraz dla Al-Anon (osób współuzależnionych).
Oprócz tego w każdą sobotę w naszym Centrum odbywają się mityngi AA, dwa razy w miesiącu spotykają się osoby współuzależnione, czyli Al-Anon, a w pierwszą sobotę miesiąca spotyka się grupa DDA.
Otaczamy także modlitwą osoby uzależnione i ich bliskich. W ich intencji w każdy drugi poniedziałek miesiąca modlimy się podczas wieczornej Mszy św. sprawowanej przed cudownym obrazem Matki Bożej Licheńskiej (w sezonie o 19.00, poza sezonem o 18.00).
RA. Ważnym wydarzeniem organizowanym przez Centrum są doroczne Licheńskie Spotkania Trzeźwościowe. Na czym one polegają?
Ks. JH. Od 1993, w każdy ostatni weekend lipca w licheńskim sanktuarium organizowane są spotkania środowisk trzeźwościowych, na które przyjeżdżają ludzie z całej Polski borykający się z różnymi uzależnianiami. Na początku przyjeżdżały tu osoby z problemem alkoholowym, aby wspierać się duchowo, pomagać sobie wzajemnie. Jednak okazało się, że uzależnień jest o wiele więcej. Przyjeżdżają do nas przemocowcy, hazardziści, seksoholicy, jedzenioholicy, narkomani, uzależnieni od internetu. W tym roku w ramach spotkań odbyło się 16 mityngów tematycznych skierowanych do sposób z różnymi uzależnieniami.
Nasze dni trzeźwościowe rozpoczynamy w piątek o godz. 15.00 przed obrazem Matki Bożej Licheńskiej, odmawiając koronkę do Bożego miłosierdzia w intencji uzależnionych o powrót do normalnego życia. Następnie w sali Całunu Turyńskiego głoszona jest konferencja, której tematem jest hasło przewodnie danego roku. W tym roku było to „Bogaci w nadzieję”.
Głównym dniem licheńskich spotkań trzeźwościowych jest sobota, którą rozpoczyna droga krzyżowa o godz. 9.30. Następnie na placu przed bazyliką ma miejsce otwarcie spotkań i wręczenie statuetki „Pelikan” dla osoby szczególnie zasłużonej dla środowisk trzeźwościowych. W tym roku otrzymał ją Felek-alkoholik.
O godz. 14.00 modlimy się podczas Mszy św. przed cudownym obrazem Matki Bożej Licheńskiej za osoby zmarłe ze środowisk trzeźwościowych, które odeszły na wieczny mityng (w 2024 roku Mszy św. przewodniczył bp Tadeusz Bronakowski, przewodniczący Zespołu ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych działającego przy KEP). O 17.00 rozpoczynają się wszystkie mityngi tematyczne, a o 19.00 modlimy się podczas głównej Mszy św. w bazylice w intencji wszystkich uczestników spotkań środowisk trzeźwościowych o wyzwolenie z uzależnień. W tym roku przewodniczył jej bp Krzysztof Wętkowski, ordynariusz diecezji włocławskiej. Należy dodać, że w ciągu całego dnia prowadzone są także indywidualne rozmowy z terapeutami, doradcami rodzinnymi i psychologami.
Po Mszy Świętej zostają wznowione mityngi, które trwają do rana. Licheńskie spotkania trzeźwościowe kończy w niedzielny poranek o godz. 7.30 Msza Święta przed cudownym obrazem Matki Bożej Licheńskiej.
RA. Dziękuję za rozmowę.
Ks. JH. Dziękuję i pozdrawiam. Szczęść Boże.
Więcej informacji o działalności Licheńskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym można uzyskać na stronie www.pomoc.lichen.pl. email: pomoc@lichen.pl; tel. (48) 63 270 81 32; tel. kom. 725 573 753
